Bretels kunnen dan nog zo alledaags lijken in het leven van vele mannen, toch roepen hun oorsprong en functie vele vragen op. Het begint al bij de naam ‘bretels’, die Nederlanders erg vreemd vinden klinken en die in Vlaanderen door heel veel mensen als dialect gezien wordt. Nochtans is bretels wel degelijk een officieel Nederlands woord, afgeleid van het Franse ‘bretelles’. Maar over bretels valt nog veel meer te vertellen dan enkel waar hun naam vandaan komt. Duik je mee in de interessante geschiedenis van dit kledingaccessoire?
Drie eeuwen geschiedenis
Op schilderijen van meer dan driehonderd jaar oud zijn reeds verschillende vormen van ‘bretels’ te zien: methodes om een te brede broek omhoog te houden zonder een broeksriem te gebruiken maar met behulp van een riem over het volledige bovenlichaam. Toch hebben deze weinig te maken met de moderne bretels zoals we die vandaag kennen. De uitvinding daarvan danken we aan een zekere Albert Thurston.
In 1820 ontwierp die namelijk een model ‘ophangers’ (‘suspenders’ in het Engels) die vrijwel meteen een groot succes kenden. Thurston vond de moderne bretels ook net op tijd uit want in de tijd waarin hij leefde was de mode voor mannen om hoog uitgesneden broeken te dragen waarin een broeksriem erg onpraktisch zou geweest zijn. Het eerste patent op de uitvinding van bretels werd echter niet door Thurston aangevraagd maar wel door Samuel Clemens, ook bekend als schrijver Mark Twain.
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog waren bretels op het hoogtepunt van hun populariteit, met naar schatting 40% van de Amerikaanse mannen die een paar bretels over hun hemd droegen. Toch hebben bretels steeds met broeksriemen moeten strijden als populair accessoire, mede onder invloed van de steeds veranderende modetrends.
Bretels in de hedendaagse mode
Het zijn tegenwoordig voornamelijk bepaalde beroepsgroepen die blijven zweren bij bretels in plaats van broeksriemen. De revival die de bretels bijvoorbeeld de laatste jaren kennen onder mannelijke professionals heeft veel te maken met hoe mannen met bretels worden geportretteerd in films en tv-series over bijvoorbeeld de financiële wereld, journalisten en advocaten. Bij deze drie beroepsgroepen behoren de bretels vaak nog steeds tot het onofficiële uniform, zeker in de Verenigde Staten
Ondertussen kennen bretels ook een wisselend succes bij allerlei subculturen en in de jongerencultuur. De typische jaren ’70 skinhead-look werd bijvoorbeeld mee bepaald door opvallende bretels met contrasterende kleuren en opvallende patronen. Later nam een deel van de punkcultuur deze bretels over.
Mogen vrouwen bretels dragen?
Al in de jaren ’60 van de vorige eeuw besloten sommige vrouwen in bepaalde subculturen (denk vooral aan de Mod-stijl in Londen) dat zij ook bretels mochten dragen. Die modetrend kwam opnieuw op bij het begin van het nieuwe millennium. Een typisch voorbeeld en misschien wel rolmodel in deze trend is de zangeres van de Eurythmics, Annie Lennox. Zij ontwikkelde voor zichzelf een unisex kledingstijl met zowel mannelijke als vrouwelijke aspecten en bij een deel van de jongere generatie volwassenen lijkt deze stijl nu opnieuw aanvaard, ook al is de hype ondertussen een beetje overgewaaid.
